Táo mèo, còn được gọi là Sơn Tra, tên khoa học là Ziziphus Mauritiana, là một loại cây thuộc họ Táo mèo, có trái mọng, có vị ngọt và hơi chua. Quả táo mèo trước khi chín có vị chát nhẹ, chua. Sau khi đã chín đỏ thì ngọt - chát. Ngoài ra, táo mèo không chỉ là một loại quả chữa bệnh với nhiều phương pháp khác nhau, mà còn là một loại thực phẩm làm đẹp an toàn và hiệu quả
Tìm hiểu về táo mèo
Ở Tây Bắc, quả táo mèo phổ biến nhất. Trước đây, người dân thường không đánh giá cao quả này vì vị chát và chua chứ không ngon lành gì. Ở Việt Nam, táo mèo mọc tự nhiên và được trồng nhiều ở các tỉnh miền núi phía bắc như Lạng Sơn, Lai Châu, Lào Cai, Sơn La, Yên Bái. Cây táo mèo có chiều cao trung bình từ 5m-12m, thân gỗ.
Ngoại hình của quả táo mèo khá giống với táo xanh ở Việt Nam, có vị chua, mọng nước và trong lớp vỏ chứa nhiều vitamin C. Khi chín, quả có màu ngã đỏ vàng. Ở Trung Quốc, người ta gọi táo mèo là Sơn Tra. Cây táo mèo có hương vị chua, hơi nhớt và mọng nước. Thường được sử dụng để chữa bệnh, làm nước giấm táo...
Tuy nhiên, táo mèo không chỉ có công dụng khi được sử dụng tươi, phơi khô, mà còn có thể lên men, ngâm rượu, ngâm đường để mang lại hiệu quả cao. Đặc biệt, giấm táo cũng đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp sản xuất, là gia vị trong món ăn và có tác dụng làm đẹp vô cùng hiệu quả.
Đặc điểm cây - quả táo mèo
Cây táo mèo thường được trồng ở Yên Bái và các vùng khác của Việt Nam, đặc biệt là trong các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Dưới đây là một số đặc điểm chính của cây táo mèo ở Yên Bái và miền Bắc Việt Nam:
Thân cây: Cây táo mèo thường có thân cây to, cao từ 5 đến 12 mét, có vỏ thô ráp, màu xám sáng.
Lá: Lá cây có hình trái xoan, mọc đối, có mép có răng nhỏ. Lá non màu xanh sáng, lá già có thể có màu xanh tối.
Hoa: Hoa nhỏ màu trắng, có mùi thơm, tụ thành chùm ở nách lá hoặc ở đầu cành.
Quả: Quả táo mèo khi chín có màu vàng hoặc cam, hình tròn hoặc hình chóp ngược, có đường kính từ 2 đến 3 cm. Quả có vị ngọt và hơi chua, thường được dùng để làm mứt hoặc ăn trực tiếp.
Mùa vụ: Cây táo mèo thường ra hoa vào mùa xuân và ra quả vào mùa hè và thu.
Đặc tính sinh học: Cây táo mèo thích nghi tốt với đất nghèo, thoát nước tốt và có khả năng chịu hạn, phù hợp với khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới.
Cây táo mèo không chỉ là một cây trồng quan trọng mà còn mang lại giá trị kinh tế cao trong nông nghiệp và là nguồn dinh dưỡng cho người dân địa phương.
Thành phần dược chất có trong táo mèo
Trong mỗi quả táo mèo, có các thành phần chủ yếu như:
- Các flavonoid
- Oligomeric procyanidins và flavans
- Các dẫn xuất Triterpenne, các acid hữu cơ
- Các phenolic đơn giản
- Trong mỗi quả táo có khoảng 0,7% chất đạm, 0,2% chất béo, 22% chất đường và các acid hữu cơ. Ngoài ra còn chứa một lượng lớn vitamin C, caroten và khoáng chất như canxi, tanin, sắt...
Tìm hiểu thêm về flavonoids có trong bột tam thất
Công dụng của táo mèo
Táo mèo không chỉ là một loại quả thường dùng trong món ăn, mà còn có nhiều công dụng đáng kinh ngạc trong chữa bệnh và bổ sung dinh dưỡng. Dưới đây là 18 công dụng tuyệt vời của táo mèo mà bạn nên biết:
- Chữa đầy bụng: Lấy 30g táo mèo khô, sắc với khoảng 1 lít nước sôi còn 2/3 sau đó uống thay trà trong ngày. Uống 2-3 ngày liên tục để thấy hiệu quả.
- Tăng cường khả năng tiêu hóa: Dùng 200g táo mèo, rửa sạch và ngâm với 300ml rượu trắng. Sau một tháng, có thể sử dụng ở bữa ăn. Tối đa 2 chén nhỏ trên ngày, không nên lạm dụng để không ảnh hưởng đến tiêu hóa.
Tìm hiểu thêm: cách chăm sóc tỳ vị
- Chữa viêm khớp: Sau mỗi bữa ăn, uống 1 ly nước 200ml pha với 10 thìa nhỏ giấm táo mèo và mật ong. Kiên trì từ 10 ngày trở lên để thấy kết quả.
- Chữa bệnh zona: Bôi giấm táo mèo nguyên chất lên chỗ đau, tránh vết thương hở đang rỉ máu ngày 4 lần, ban đêm bôi thêm 3 lần. Sau khi bôi, đắp khăn nhúng giấm táo kín lại và giữ từ 10-15 phút rồi rửa sạch lại với nước.
- Chữa nấm tóc: Xoa giấm táo mèo lên chỗ tóc bị nấm ngày 6 lần, mỗi lần cách nhau 2 tiếng. Hoặc có thể dùng để ủ tóc, giúp tóc chắc khỏe, giảm nhờn và bóng mượt.
- Mất ngủ, suy nhược thần kinh: Uống 2 thìa nhỏ hỗn hợp giấm táo và mật ong trước khi đi ngủ để giúp bạn nhanh chóng vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn. Nếu sau 1 giờ mà không thấy hiệu quả, bạn có thể uống thêm 2 thìa. Cứ mỗi lần thức giấc hoặc khó ngủ, uống thêm 2 thìa. Vị thuốc này lành mạnh và có thể dùng lâu dài.
- Chữa mỡ trong máu: Pha 1-2 muỗng dấm với nước, uống đều đặn hàng ngày để giảm mỡ máu. Thậm chí có thể cải thiện tình trạng bệnh tiểu đường.
Xem thêm: tam thất điều trị mỡ máu cao
- Trị đau nhức họng: Súc họng bằng ly nước pha 1 thìa giấm táo và mật ong mỗi giờ. Sáng sớm, có thể ngậm 1 ly giấm táo đậm đặc cũng rất tốt.
- Chữa đau nhức: Trộn lòng đỏ trứng gà với 1 thìa lớn giấm táo và 1 thìa nhỏ tinh dầu thông, bôi lên vùng da đau nhức và xoa mạnh để làm tan máu bầm và giảm đau nhức hiệu quả.
- Làm đẹp da: Dùng dấm táo pha với nước tỷ lệ 1:2 hoặc 1:1 để làm toner giúp cân bằng độ ẩm cho da và tăng khả năng đàn hồi.
- Mặt nạ giấm táo: Trộn giấm táo với mặt nạ đất sét theo tỉ lệ 1:1, thêm vài giọt tinh dầu trà, hoa anh thảo... Sau đó, đắp lên da trong 15 phút và rửa sạch để có làn da trắng mịn và ngăn ngừa mụn.
- Se khít lỗ chân lông: Pha giấm táo với nước tỷ lệ 1:1, sau khi rửa mặt sạch thì bôi hỗn hợp này lên mặt và không cần rửa lại với nước. Da bạn sẽ trở nên căng láng, mịn và lỗ chân lông se khít.
- Giảm cân: Uống dấm táo pha với nước từ 2 đến 3 lần mỗi tuần để giúp đẹp da, giảm cân và tiêu mỡ bụng.
- Chăm sóc tóc: Trộn giấm táo với nước ấm theo tỷ lệ 1:1, thoa đều lên tóc và để trong vài phút trước khi gội lại bằng nước sạch. Acid có trong giấm táo giúp tóc chắc khỏe và bóng mượt hơn.
- Khử mùi vùng nách: Sử dụng giấm táo nguyên chất sau khi tắm xong xịt lên nách và massage. Bạn có thể thoải mái hoạt động mà không lo mùi hôi.
- Trị mùi khoang miệng: Pha giấm táo với nước tỷ lệ 1:1, sau đó sáng dậy súc hỗn hợp này trong 2-3 phút để giảm thiểu các bệnh về nha chu và hôi miệng.
- Điều trị chứng giãn tĩnh mạch: Ngâm bông vào giấm táo, sau đó đắp lên nơi bị giãn tĩnh mạch để làm giảm khó chịu.
- Dùng làm nước ngâm chân: Ngâm chân vào nước nóng trước khi đi ngủ để cải thiện giấc ngủ và giảm mệt mỏi. Thêm 1 thìa giấm vào nước để hiệu quả cao hơn và loại bỏ các tế bào chết ở gót chân.
Cách sử dụng táo mèo ngâm rượu
Táo mèo ngâm rượu là một phương pháp dễ dùng và hiệu quả cao. Nên chọn táo mèo tươi, nhỏ và nặng tay. Táo mèo có thể chọn quả xanh hoặc vàng, tuy nhiên, táo mèo già thường có quả màu vàng và có mùi thơm. Rửa sạch táo mèo và không bỏ vỏ để giữ lại nhiều chất nhất.
Cách ngâm rượu táo mèo
- Chẻ đôi quả táo mèo, ngâm vào nước sạch khoảng 6 phút, sau đó để ráo và ngâm trong nước muối khoảng 20-30 phút, sau đó rửa lại bằng nước lạnh.
- Cho táo mèo vào ngâm với đường tỉ lệ 1-2. Ngâm trong 1 tuần sau đó chắt hết nước.
- Sau đó, tiếp tục cho rượu vào với tỉ lệ tương tự để giữ trên 1 tháng là có thể sử dụng. Mỗi ngày sử dụng 1 ly nhỏ đều đặn rất tốt cho tiêu hóa. Lưu ý trụng dụng cụ qua nước sôi để tránh lên men trắng và hỏng sau vài ngày mở nắp.
Ngâm táo mèo ngay trong nhà và sử dụng dần là một phương pháp có giá trị tuyệt vời.
Nguồn thông tin: tam thất bắc Lào Cai. Kính chúc quý khách an khang, khỏe mạnh!
