Ba kích là một loại dược liệu quý có tác dụng tăng cường sức đề kháng và điều trị các triệu chứng về bệnh xương khớp,. Cây ba kích còn có tác dụng tốt đối với sức khỏe sinh lý nam giới.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những công dụng và cách sử dụng các bài thuốc từ cây ba kích.
Cây Ba Kích - Đặc Điểm Thực Vật
Cây ba kích là một loại cây thảo sống lâu năm, mọc thành từng bụi lớn, có dạng thân leo và nhiều lông mịn trên thân. Rễ của ba kích có hình trụ tròn, màu hồng nhạt bên trong và màu vàng xám bên ngoài. Lá của cây ba kích mọc đối xứng, có hình mác, hình bầu dục hoặc hình mác, có chiều dài khoảng 6-14cm và chiều rộng khoảng 2,5-6cm. Hoa của cây thường mọc thành từng chùm nhỏ và tập trung ở đầu cành, có màu trắng khi mới nở và chuyển sang màu vàng sau đó. Quả của cây ba kích có hình cầu, có nhiều lông tơ và thường có màu đỏ thẫm khi chín.
Ba Kích - Có Mấy Loại?
Ba kích có hai loại chính là ba kích tím và ba kích trắng. Trong quá trình trồng, người ta thường trồng chủ yếu là ba kích tím. Để nhận biết loại cây ba kích, ba kích tím có phần củ có màu vàng sẫm và phần thịt bên trong có màu tím. Khi ngâm rượu, ba kích tím sẽ chuyển sang màu tím sẫm. Ba kích trắng có phần củ có màu vàng nhạt và phần thịt bên trong có màu trắng trong. Khi ngâm rượu, ba kích trắng sẽ chuyển sang màu tím nhạt.
Ba Kích Mọc Ở Đâu?
Cây ba kích có nguồn gốc từ Trung Quốc và sau đó được du nhập vào Việt Nam. Cây thường mọc hoang ở vùng ven rừng, các bãi hoang vùng trung du miền núi. Hiện nay, cây ba kích phân bố nhiều ở các tỉnh phía Bắc nước ta như Quảng Ninh, Phú Thọ, Hà Tây, Bắc Giang, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Hòa Bình.
Bộ Phận Sử Dụng Làm Thuốc, Thu Hái, Sơ Chế
Cả phần rễ, củ, lá và hoa của cây ba kích đều được sử dụng để chế biến thuốc, tuy nhiên, rễ vẫn là bộ phận được sử dụng nhiều nhất. Sau khi trồng cây ba kích trong vòng 3 năm, bạn có thể thu hoạch được rễ. Kỹ thuật trồng ba kích tốt sẽ cho ra những cây có rễ to mập chất lượng, sử dụng được nhiều trong bào chế thuốc.
Quá trình sơ chế ba kích bao gồm việc rửa sạch, loại bỏ tạp chất sau đó phơi hoặc sấy khô. Sau khi đã gần khô, ba kích được đập dẹt và tiếp tục phơi cho đến khi hoàn toàn khô. Bạn nên bảo quản ba kích ở nơi khô thoáng.
Tác Dụng Của Ba Kích
Ba kích là một loại dược liệu quý đã được công nhận có nhiều tác dụng tốt đối với sức khỏe của con người.
Theo y học cổ truyền, ba kích có vị cay ngọt và tính hơi ôn. Công dụng của ba kích gồm mạnh gân cốt, ôn thận trợ dương, khử phong thấp, chữa dương ủy, lưng gối đau mỏi, bổ trí não và tinh khí, chữa cao huyết áp, giảm các triệu chứng lở loét và viêm nhiễm, giúp mát gan, kích thích hệ tiêu hóa, tăng sức đề kháng và giảm đau nhức xương khớp khi thay đổi thời tiết, trị các chứng thủy thũng và chứng phong, trị bụng dưới lạnh đau, tiểu không tự chủ, tử cung lạnh, kinh nguyệt không đều, trị thận hư, thần kinh suy nhược và mất ngủ, trị ho suyễn, tiêu chảy, ăn ít và chóng mặt.
Theo nghiên cứu, ba kích chứa nhiều hoạt chất có tác dụng tăng cường sức khỏe và hỗ trợ điều trị bệnh. Các hoạt chất này bao gồm anthraglycosid, vitamin C, choline, carpaine, vitamin B1, luteolin, phytosterol, đường và các acid hữu cơ. Các tác dụng của ba kích bao gồm tiêu viêm chống sưng, tăng sức đề kháng cho cơ thể, tăng cường sinh lý cho nam giới, điều trị chứng đau mỏi xương khớp và tăng huyết áp, hỗ trợ ở người ăn ngủ kém và gầy yếu.
Tham khảo thêm tác dụng của hoa tam thất
Các Bài Thuốc Từ Cây Ba Kích
Dược liệu ba kích có thể được sử dụng để chế biến thành nhiều bài thuốc khác nhau để trị bệnh. Dưới đây là một số bài thuốc từ ba kích mà bạn có thể áp dụng:
Hỗ trợ điều trị lợi tiểu: Nguyên liệu bao gồm ba kích, ích trí nhân, thỏ ty sử, tang phiêu phiêu. Cách làm bao gồm rửa sạch nguyên liệu và tán thành bột. Sau đó, trộn bột với rượu và tạo thành viên nhỏ. Mỗi ngày uống 1 viên vào buổi sáng hoặc buổi tối.
Bài thuốc điều trị tiểu không tự chủ: Nguyên liệu bao gồm ba kích rừng, nhục thung dung, sinh địa, tang phiêu tiêu, thỏ ty tử, sơn dược và tục đoạn. Cách làm bao gồm tán bột và vo tròn thành viên để uống.
Chữa liệt dương ở nam giới: Sử dụng rượu thuốc ngâm gồm ba kích, ngưu tất sống và rượu. Hỗn hợp này được ngâm trong từng tháng rồi dùng sau mỗi bữa ăn trong khoảng 2-3 tháng. Chức năng bồi bổ sinh lý nam giới của ba kích khá giống với nấm ngọc cẩu, quý bạn đọc có thể tham khảo thêm trong website này.
Điều trị chứng đau mỏi xương khớp: Sử dụng các bài thuốc từ ba kích như ba kích, ngưu tất, quế tâm, khương hoạt, ngũ gia bì, can khương, đỗ trọng và mật ong.
Bài thuốc dưỡng sắc đẹp, bổ thận tráng dương: Nguyên liệu bao gồm củ ba kích, cam cúc hoa, câu kỷ tử, phụ tử, thục địa và thục tiêu. Cách làm bao gồm tán mịn các thành phần và ngâm cùng với rượu trắng. Mỗi lần uống 20ml trước bữa ăn.
Điều trị kinh nguyệt không đều ở phụ nữ: Nguyên liệu bao gồm ba kích, lương khương, thanh diêm, nhục quế, tử kim đằng và ngô thù du. Cách làm bao gồm tán nhỏ các thành phần và vo tròn thành viên để uống. Xem thêm: Bài thuốc điều hòa kinh nguyệt bằng đông y
Điều trị chứng đầy bụng: Nguyên liệu bao gồm ba kích, lộc nhung, mẫu đơn, ngưu tất, mộc hương, nhục thung dung, bạch linh, chỉ xác, hoàng kỳ, phúc bồn tử, phụ tử, quế tâm, sơn thù, tân lang, thạch hộc, thục địa, thự dự, xà sàng tử, tiên linh tỳ, trạch tả, tục đoạn, viễn chí. Cách làm bao gồm tán mịn các thành phần và pha với nước để uống.
Lưu Ý Khi Sử Dụng Ba Kích
Mặc dù ba kích có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, nhưng việc sử dụng không đúng cách cũng có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Ba kích có thể gây liệt dương ở nam giới do chứa nhiều rubiadin, do đó cần được sơ chế kỹ càng để loại bỏ lõi trước khi sử dụng. Ngoài ra, việc sử dụng ba kích cũng có thể ức chế hoạt động của hệ tim mạch và gây ra các triệu chứng như mạch đập nhanh, buồn nôn và chóng mặt.
Nếu bạn muốn sử dụng ba kích, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt đối với những người có bệnh về tim mạch, rối loạn tiêu hóa, táo bón, đau dạ dày, sốt hay huyết áp thấp. Ngoài ra, trẻ em dưới 6 tuổi và phụ nữ mang thai cũng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng ba kích.
Trên đây là những thông tin cơ bản về cây ba kích, các đặc điểm, công dụng và cách sử dụng bài thuốc từ cây ba kích do Cửa hàng tam thất bắc tổng hợp. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về loại cây quý này và cách sử dụng một cách an toàn và hiệu quả.
