Tăng tiểu cầu tiên phát là một bệnh hiếm gặp, với ít người biết về nó và khó khăn trong việc hiểu rõ về bệnh này. Một số câu hỏi thường gặp là liệu tăng tiểu cầu tiên phát có phải là ung thư máu hay không? Bệnh có thể chữa khỏi được không? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài viết này!
Tổng quan về bệnh tiểu cầu tiên phát
Tăng tiểu cầu tiên phát thuộc vào nhóm bệnh lý tăng sinh tuỷ. Đây là một loại ung thư máu, nằm trong cùng nhóm với các bệnh lý như đa hồng cầu nguyên phát, bạch cầu mạn dòng tuỷ và xơ tuỷ nguyên phát.
Mặc dù là một loại ung thư máu, tăng tiểu cầu tiên phát phát triển chậm và kéo dài. Bệnh được xác định bởi sự tăng không kiểm soát của các tế bào tạo tiểu cầu, dẫn đến tăng số lượng tiểu cầu trong máu. Mặc dù không có triệu chứng đặc hiệu, sự gia tăng số lượng tiểu cầu có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là đối với những người có bệnh lý đi kèm.
Nguyên nhân của tăng tiểu cầu tiên phát
Mặc dù nguyên nhân chính xác của tăng tiểu cầu tiên phát vẫn chưa được xác định, nghiên cứu cho thấy sự liên quan mật thiết giữa bệnh và đột biến gen tạo ra các tế bào máu. Đột biến này dẫn đến sản xuất tiểu cầu không kiểm soát và các tế bào này không tự chết theo chu trình bình thường.
Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh
Tần suất mắc tăng tiểu cầu tiên phát thay đổi theo giới tính, chủng tộc và tuổi tác. Người da đen, phụ nữ và người cao tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn. Đa số bệnh nhân mắc bệnh trong độ tuổi trung niên, nhưng cũng có đến 20% trường hợp mắc tăng tiểu cầu tiên phát dưới 40 tuổi.
Bệnh này hiếm gặp ở trẻ em, nhưng vẫn có những trường hợp và thường không nguy hiểm như đối với nhóm người lớn. Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong bệnh này.
Nguy hiểm của tăng tiểu cầu tiên phát
Đa phần những người mắc tăng tiểu cầu tiên phát không có triệu chứng và bệnh phát triển chậm. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gặp những triệu chứng nguy hiểm như chảy máu và tắc mạch, dẫn đến các vấn đề như nhồi máu não, nhồi máu cơ tim.
Đối với những bệnh nhân có bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, bệnh lý mạch máu ngoại biên,..., tăng tiểu cầu tiên phát có thể làm tình trạng bệnh nền trở nên nghiêm trọng hơn.
Bệnh cũng có thể diễn tiến thành bệnh xơ tuỷ thứ phát, một bệnh lý có tiên lượng xấu hơn rất nhiều so với ban đầu.
Xem thêm:
- Có nên dùng củ tam thất bắc cho người huyết áp thấp không?
- Cao huyết áp uống tam thất được không ?
- Củ tam thất trị bệnh gì ?
- Những cách phòng chống đột quỵ hiệu quả cho người cao tuổi
- Top 10 thuốc bổ máu nhập khẩu từ Pháp
Triệu chứng của tăng tiểu cầu tiên phát
Bệnh nhân mắc tăng tiểu cầu tiên phát có thể không có triệu chứng hoặc chỉ phát hiện qua các xét nghiệm định kì hoặc vì bệnh khác. Các triệu chứng của bệnh bao gồm:
Triệu chứng do vận mạch:
- Nhức đầu, chóng mặt, choáng váng.
- Ngất.
- Đau ngực.
- Tê, dị cảm đầu chi.
- Vằn tím xuất hiện dưới da.
- Tay chân đau đỏ.
- Rối loạn thị giác tạm thời.
Huyết khối:
- Thuyên tắc phổi.
- Nhồi máu não.
- Nhồi máu cơ tim.
- Viêm tắc tĩnh mạch nông.
- Huyết khối tĩnh mạch sâu.
Xuất huyết:
- Tiểu cầu quá nhiều có thể gây rối loạn đông cầm máu và xuất huyết ở nhiều vị trí.
Ảnh hưởng đến thai kỳ:
- Rủi ro sẩy thai sớm trong 3 tháng đầu.
- Thai chết lưu.
- Tiền sản giật.
- Sinh non.
- Thai nhi chậm phát triển.
Lách to:
- Khoảng 30-50% bệnh nhân mắc tăng tiểu cầu tiên phát có lách to.
Chẩn đoán tăng tiểu cầu tiên phát
Để chẩn đoán tăng tiểu cầu tiên phát, bác sĩ sẽ yêu cầu các xét nghiệm máu cơ bản và các xét nghiệm sinh hóa và chẩn đoán hình ảnh. Một số xét nghiệm chuyên sâu như chọc tuỷ xương và giải phẫu bệnh học tuỷ xương có thể được thực hiện để đánh giá chức năng tuỷ xương và phân biệt với các bệnh lý khác.
Điều trị tăng tiểu cầu tiên phát
Hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho tăng tiểu cầu tiên phát. Mục tiêu của việc điều trị là kiểm soát và phòng ngừa các biến chứng, đặc biệt là tình trạng huyết khối và xuất huyết. Đồng thời, cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân cũng là mục tiêu quan trọng.
Trong quá trình điều trị, cần kiểm soát tình trạng bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường và rối loạn lipid máu để giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Bệnh nhân cần tuân thủ quy trình điều trị, không tự ý sử dụng thuốc hoặc thực phẩm bổ sung không rõ nguồn gốc mà không có ý kiến từ bác sĩ điều trị.
Ngoài ra, thay đổi lối sống là một phần quan trọng trong quá trình điều trị, bao gồm giảm muối, duy trì cân nặng và vận động thể dục thường xuyên. Đồng thời, ngừng hút thuốc lá, uống rượu, chất kích thích cũng là những điều cần tuân thủ.
Tham khảo thêm:
- Đi bộ 10.000 bước mỗi ngày rất tốt cho sức khỏe
- Những bệnh người cao tuổi thường gặp
- Uống tam thất giảm cân
Kết luận
Tăng tiểu cầu tiên phát là một loại ung thư máu thuộc nhóm tăng sinh tuỷ. Bệnh phát triển chậm và đa phần không có triệu chứng. Tuy nhiên, nếu không phát hiện sớm và kiểm soát kịp thời, đặc biệt là đối với nhóm người có nguy cơ cao và bệnh nền, nguy cơ biến chứng nguy hiểm là rất cao.
Hiện tại, không có phương pháp điều trị hoàn toàn cho bệnh tăng tiểu cầu tiên phát. Điều trị tập trung vào ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng sống. Trong quá trình điều trị, kiểm soát các bệnh nền là rất quan trọng để giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian để đọc bài viết này của tam thất lào cai. Hy vọng thông tin trong bài sẽ mang lại những kiến thức hữu ích về tăng tiểu cầu tiên phát cho bạn. Hãy luôn tham khảo ý kiến của các chuyên gia để được tư vấn điều trị đúng cách.
