Giới thiệu
Bạn có biết về bệnh đái tháo nhạt do thận? Bệnh này gây ra tình trạng đi tiểu nhiều hơn bình thường. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị bệnh đái tháo nhạt do thận. Tuy không có cách phòng ngừa cụ thể cho loại bệnh này, nhưng việc nắm rõ triệu chứng và đi khám bác sĩ kịp thời là rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm.
Đái tháo nhạt do thận là gì?
Bệnh đái tháo nhạt do thận là tình trạng cơ thể không có khả năng cô đặc nước tiểu do sự suy giảm đáp ứng của thận với hormone vasopressin (ADH). Khi thận không thể cô đặc nước tiểu, người bệnh sẽ đi tiểu nhiều hơn bình thường. Thận có nhiệm vụ lọc máu để loại bỏ chất thải dư thừa ra khỏi cơ thể dưới dạng nước tiểu. Do đó, khi thận tạo ra quá nhiều nước tiểu mà cơ thể không uống đủ nước để bù, có thể gây mất nước nhanh chóng và nguy hiểm tính mạng.
Hormone vasopressin hay ADH được sản xuất bởi vùng dưới đồi của não và được dự trữ trong thùy sau tuyến yên. ADH có tác dụng cô đặc nước tiểu và giảm lưu lượng nước tiểu bằng cách tác động lên ống thận. Tuy nhiên, trong bệnh đái tháo nhạt do thận, ADH được sản xuất đủ nhưng thận giảm đáp ứng với hormone này. Kết quả là ADH không hoạt động như bình thường, dẫn đến việc ống thận không tái hấp thu nước tốt. Điều này khiến người bệnh đi tiểu nhiều và có thể dẫn đến mất nước nhanh chóng.
Nguyên nhân đái tháo nhạt do thận
Nguyên nhân gây ra đái tháo nhạt do thận có thể là do các yếu tố bẩm sinh hoặc mắc phải.
Các nguyên nhân bẩm sinh thường xuất hiện từ khi mới sinh và do rối loạn di truyền. Cụ thể là do đột biến gen quy định cho thụ thể ADH (AVPR2) hoặc gen aquaporin 2 (gen lặn) ở nhiễm sắc thể X.
Còn mắc phải, nguyên nhân này gặp phổ biến hơn và ít nặng nề hơn. Các nguyên nhân mắc phải bao gồm sử dụng một số loại thuốc như lithium, amphotericine B, aminoglycoside, ciplastin, democlocycyline, foscanet, vincristin, methoxyflurane... Ngoài ra, rối loạn điện giải, bệnh ống thận mô kẽ mạn tính, bệnh thận đa nang, tắc nghẽn đường tiểu, hoại tử ống thận, các bệnh lý toàn thân như bệnh hồng cầu hình liềm, đa u tủy, sarcodosis, amyloidosis cũng có thể gây ra bệnh đái tháo nhạt do thận.
Triệu chứng đái tháo nhạt do thận
Người mắc bệnh đái tháo nhạt do thận có thể thấy các triệu chứng sau:
- Thèm uống nhiều nước.
- Uống nước nhiều.
- Đa niệu, tức là đi tiểu hơn 3 lít/ngày ở người lớn hoặc hơn 100ml/kg/24h ở trẻ em. Đi tiểu nhiều lần trong đêm có thể gây mất ngủ.
- Dấu hiệu mất nước như khô miệng, da khô, mệt mỏi.
- Tăng natri máu: Khi mất nước nặng, người bệnh không bù đủ nước sẽ dẫn đến tình trạng tăng natri máu. Khi đó, người bệnh có thể bị chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, nôn mửa, thậm chí mất ý thức.
Ở trẻ nhỏ, ngoài các triệu chứng trên, còn có thể gặp phải một số triệu chứng khác như tiêu chảy, phát triển tâm thần và vận động kém, ăn kém, không tăng cân, sốt, cáu gắt, co giật.
Cách chẩn đoán đái tháo nhạt do thận
Để chẩn đoán bệnh đái tháo nhạt do thận, bác sĩ thường sử dụng các phương pháp sau đây:
- Nghiệm pháp nhịn nước: Bệnh nhân sẽ được yêu cầu không uống nước trong một khoảng thời gian, sau đó bác sĩ sẽ lấy mẫu máu và nước tiểu để xét nghiệm. Bệnh đái tháo nhạt được chẩn đoán khi natri máu bình thường hoặc tăng, áp lực thẩm thấu máu bình thường hoặc tăng, áp lực thẩm thấu nước tiểu thấp và áp lực thẩm thấu nước tiểu không tăng sau khi dùng vasopressin.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm ion đồ máu, chức năng thận (ure, creatinin máu), glucose máu, áp lực thẩm thấu máu.
- Xét nghiệm nước tiểu: Xét nghiệm áp lực thẩm thấu nước tiểu, tổng phân tích nước tiểu.
- Xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân: Xét nghiệm bệnh hồng cầu hình liềm hoặc các xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh lý nội khoa nghi ngờ.
Điều trị đái tháo nhạt do thận
Điều trị đái tháo nhạt do thận nhằm mục đích bù nước cho cơ thể. Phương pháp điều trị quan trọng nhất là đảm bảo bù đủ nước mất đi. Ngoài ra, còn có một số lưu ý về chế độ ăn uống và thuốc điều trị.
Các chỉ định về chế độ ăn uống bao gồm hạn chế khẩu phần ăn nhiều protein, giảm muối, tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, caffein... Bệnh nhân nên uống nước thường xuyên trong ngày, bất cứ khi nào cảm thấy khát và đặc biệt là khi đổ mồ hôi hoặc ở môi trường nóng.
Về thuốc, một số loại thuốc được sử dụng trong điều trị bao gồm lợi tiểu thiazide hoặc lợi tiểu giữ kali. Amiloride được khuyến cáo trong trường hợp đái tháo nhạt do thận do lithium. Nhóm thuốc NSAID như indomethacine, ibuprofen. Cần cân nhắc kỹ vì tác dụng phụ của chúng trên đường tiêu hóa.
Xem thêm: Chữa thận hư bằng thuốc Nam
Phòng ngừa bệnh đái tháo nhạt do thận
Hiện chưa có phương pháp phòng ngừa cụ thể cho bệnh đái tháo nhạt do thận. Tuy nhiên, việc nhận biết dấu hiệu bất thường và đi khám bác sĩ kịp thời là rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm. Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sẽ hỗ trợ bạn trong quá trình khám, chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Nếu bạn nghi ngờ mình có triệu chứng đái tháo nhạt do thận hoặc có các dấu hiệu bất thường về cơ thể và nước tiểu, hãy gặp bác sĩ Nội tiết - Đái tháo đường để được thăm khám và chẩn đoán tình trạng bệnh. Lượng nước tiểu của mỗi người khác nhau và tùy vào lượng nước mà người bệnh uống. Nhưng nếu bạn đi tiểu nhiều hơn 3 lít/ngày hoặc hơn 7 lần/ngày, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo về sức khỏe.
Xem thêm: Top 8 loại THUỐC TRỊ SUY THẬN
Kết luận
Bệnh đái tháo nhạt do thận là một rối loạn liên quan đến lượng nước tiểu. Qua bài viết này, chúng ta đã hiểu rõ hơn về bệnh này và tầm quan trọng của việc đi khám sớm khi có những dấu hiệu bất thường.
Thông tin về bệnh đái tháo nhạt do thận do Khiêm tam thất tổng hợp và kiểm chứng. Mọi thắc mắc cần biết thêm, quý bạn đọc có thể tham khảo các nguồn bệnh viện, trung tâm nghiên cứu uy tín hoặc gọi cho chúng tôi để được tư vấn thêm.
