Đối với nhiều người, sữa và các sản phẩm từ sữa là một phần quan trọng của chế độ ăn hàng ngày. Tuy nhiên, có một số người không thể tiêu hóa lactose - đường chính có trong sữa, do thiếu enzyme lactase. Tình trạng này được gọi là không dung nạp lactose.
Tam thất lào cai giúp bạn tìm hiểu về không dung nạp lactose, các triệu chứng và cách chẩn đoán, cũng như cách điều trị.
Không dung nạp Lactose là gì?
Không dung nạp lactose (tên Tiếng Anh là lactose intolerance) là tình trạng cơ thể khó tiêu hóa sữa và thực phẩm làm từ sữa. Khi người bị không dung nạp lactose ăn các sản phẩm từ sữa, chúng có thể gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng và đầy hơi. Tuy không dung nạp lactose có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng nó phổ biến nhất ở người châu Á, người da đỏ và người châu Phi.
Ở những người bình thường, cơ thể tạo ra một loại protein gọi là enzym lactase giúp tiêu hóa lactose. Tuy nhiên, ở những người không dung nạp lactose, cơ thể không tạo ra đủ enzyme lactase hoặc enzyme lactase không hoạt động tốt như bình thường. Ngoài ra, một số bệnh nhiễm trùng như viêm ruột có thể làm hỏng enzym lactase.
Các triệu chứng không dung nạp lactose là gì?
Các triệu chứng của không dung nạp lactose thường xảy ra sau khi bạn ăn thực phẩm từ sữa. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy và nôn mửa (thường xảy ra ở thanh thiếu niên).
Có xét nghiệm chẩn đoán không dung nạp lactose không?
Có. Nếu bạn có các triệu chứng có thể do không dung nạp lactose gây ra, bác sĩ có thể thực hiện 2 xét nghiệm để chẩn đoán. Xét nghiệm sẽ kiểm tra hơi thở hoặc máu của bạn.
Xét nghiệm hơi thở hydro (Hydrogen breath test): Đối với xét nghiệm này, bạn sẽ uống một dung dịch chứa lactose. Sau đó, bạn sẽ được hướng dẫn thở vào máy phân tích. Máy sẽ đo lượng hydro bạn thở ra. Những người không dung nạp lactose sẽ thở ra nhiều hydro hơn bình thường.
Xét nghiệm dung nạp Lactose: Đối với xét nghiệm này, bạn sẽ uống một dung dịch chứa lactose. Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu của bạn trước và sau khi uống dung dịch để làm xét nghiệm. Nếu máu của bạn có lượng đường thấp sau khi bạn uống lactose, điều đó có nghĩa là bạn có thể không dung nạp lactose.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Nếu bạn nghĩ rằng bạn có thể không dung nạp lactose, hãy đến gặp các bác sĩ tiêu hóa. Các bác sĩ tiêu hóa sẽ giúp bạn chẩn đoán chính xác bệnh và đưa ra hướng quản lý bệnh phù hợp.
Điều trị không dung nạp lactose như thế nào?
Điều trị không dung nạp lactose sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh nhân. Tuy nhiên, điều trị có thể bao gồm:
- Sử dụng ít thực phẩm từ sữa có chứa lactose.
- Tìm kiếm các nguồn thực phẩm khác mà không làm từ sữa để bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng (canxi, vitamin D, protein...).
- Bổ sung enzyme lactase giúp tiêu hóa các loại thực phẩm từ sữa.
Làm cách nào để giảm lượng thực phẩm từ sữa tôi sử dụng?
- Bạn có thể bắt đầu bằng cách cắt giảm nhưng không dừng hoàn toàn các loại thực phẩm mà bạn biết có chứa sữa. Thực phẩm từ sữa nên được tiêu thụ trong bữa ăn. Thực phẩm từ sữa bao gồm sữa, kem, sữa chua, pho mát và bơ.
- Bạn nên sử dụng các thực phẩm từ sữa không chứa lactose.
- Bác sĩ của bạn có thể đề nghị bạn nói chuyện với chuyên gia dinh dưỡng để tìm hiểu loại thực phẩm nào có lactose. Chuyên gia dinh dưỡng cũng có thể đảm bảo rằng bạn có đủ canxi và vitamin D trong chế độ ăn uống của mình.
- Mặc dù một số loại thuốc được làm bằng lactose, hầu hết những người không dung nạp lactose vẫn có thể uống những loại thuốc này.
Tôi nên sử dụng sản phẩm bổ sung enzyme lactase nào?
Có nhiều sản phẩm bổ sung enzyme lactase để lựa chọn, bao gồm Lactaid, Lactrase, LactAce, Dairy Ease và Lactrol. Bạn nên bổ sung ngay trước khi bắt đầu ăn. Mỗi sản phẩm này có hiệu quả hơi khác nhau đối với mỗi người, và không loại nào trong số chúng có thể giúp tiêu hóa hết lactose.
Tôi có nên bổ sung canxi hoặc vitamin D không?
Phụ thuộc vào việc bạn có tránh hoàn toàn thực phẩm từ sữa hay không. Nếu bạn làm như vậy, bác sĩ của bạn có thể đề nghị bổ sung canxi và vitamin D.
Không dung nạp lactose có giống như dị ứng thực phẩm không?
Không. Có những người bị dị ứng với sữa và thực phẩm từ sữa, nhưng các triệu chứng dị ứng sữa thường khác với các triệu chứng không dung nạp lactose. Trong trường hợp dị ứng, cơ thể sẽ phản ứng với protein trong sữa chứ không phải với lactose. Ngoài ra, dị ứng liên quan đến hệ thống miễn dịch của cơ thể, trong khi không dung nạp lactose không.
