Cây thìa canh là một loại cây thuốc quý của nước ta, cây có tác dụng tốt trong hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường, tác dụng này đã được các nhà khoa học của nhiều nước trên thế giới công nhận.
Trong đông y, cây thìa canh đã được sử dụng từ rất lâu ở Việt Nam trong chữa bệnh, tăng cường sức khỏe, kết hợp trong rất nhiều bài thuốc đa dạng, hữu ích.
1. Cây thìa canh là cây gì? Đặc điểm của cây thìa canh như nào?
Cây thìa canh, hay còn được gọi là cây thìa bát hoặc cây thìa vải, lõa ti, dây muôi, tên khoa học là Gymnema sylvestre. là một loại cây thân thảo nhiệt đới phổ biến được trồng làm cây cảnh hoặc cây lá. Dưới đây là một số đặc điểm của cây thìa canh:
Chiều cao và hình dạng: Thường cao từ 30 đến 60 cm, tùy thuộc vào loại cây. Cây thìa canh có thân thẳng đứng và lá xếp lớp chồng lên nhau tạo ra hình dáng như một cái thìa lớn, với độ cong nhẹ ở phía cuối.
Lá: Lá của cây thìa canh thường mềm mại, hình dạng hình chữ thập và mảnh mai. Màu sắc của lá có thể đa dạng từ màu xanh đậm đến màu xanh nhạt hoặc có thể có các vẻ màu khác như màu đỏ hoặc tím.
Sự phát triển: Cây thìa canh có tốc độ sinh trưởng nhanh và có khả năng thích ứng tốt với điều kiện môi trường khác nhau. Chúng thích ứng tốt với ánh sáng yếu và có thể được trồng trong nhà.
Chăm sóc: Cây thìa canh thường không đòi hỏi nhiều chăm sóc đặc biệt. Chúng cần đất thông thoáng, thoát nước tốt và ánh sáng đủ để phát triển tốt.
Sử dụng: Cây thìa canh thường được trồng trong chậu để trang trí nội thất, vì hình dáng độc đáo và dễ chăm sóc của chúng. Đồng thời, lá của cây cũng có thể được sử dụng để làm cảnh quan trong thiết kế góc làm việc hoặc góc nghỉ trong nhà.
1.1 Cây thìa canh trông như thế nào?
Từ cái tên cây dây thìa canh, bạn có thể hình dung được nó là một giống cây như nào rồi đúng không? Thì cây này là loại cây dây leo, thường mọc ở các cánh rừng khô ráo ở đất nước Ấn Độ. Từ cách đây 2000 năm, người dân Ấn Độ đã dùng cây thìa canh làm thuốc chữa tiểu đường.
Cây có thể leo cao từ 6 đến 10m. Bẻ thân cây ra sẽ có mủ màu trắng. Lá cây hình bầu dục với đầu nhọn lại. Các hoa nhỏ màu vàng mọc ở nách lá. Quả của cây to, dài tới gần 6cm. Thường thì cây ra hoa vào tháng 7, cho quả vào tháng 8. Khi quả chín rụng xuống, nó tách đôi ra giống cái thìa, vì thế người ta mới đặt cho cây cái tên này.
1.2 Các dược chất có trong cây thìa canh
Chất chính có trong cây là Gymnema Sylvestre, đã được kiềm hóa 4 lần (gọi tắt là GS4) và gồm nhiều các acid gymnemic. Ngoài ra, cây còn chứa anthraquinone, flavonoid, acid formic và các acaloid khác.
Cụ thể:
- Flavonoids: Là một nhóm dược chất chống oxy hóa có trong cây thìa canh, flavonoids giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương của các gốc tự do và giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.
- Polyphenols: Chúng có khả năng chống vi khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa. Polyphenols cũng được cho là có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim và bệnh ung thư.
- Terpenoids: Đây là một nhóm hợp chất hữu ích có trong cây thìa canh, có tính kháng vi khuẩn, chống viêm và có thể hỗ trợ hệ thống miễn dịch.
- Alkaloids: Một số cây thìa canh cũng chứa các hợp chất alkaloids, có thể có tác dụng giảm đau và giảm cảm giác căng thẳng.
- Vitamin và khoáng chất: Cây thìa canh cũng cung cấp một lượng nhất định các vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể như vitamin C, vitamin A, kali và magiê.
- Acids và Enzymes: Một số cây thìa canh chứa các acid và enzyme có thể giúp tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn.
1.3 Khái quát công dụng của cây thìa canh
Chính nhờ Gymnemic acid mà cây thìa canh điều trị hiệu quả bệnh đái tháo đường. Bởi vì chất này làm cơ thể tiết nhiều dịch ở tuyến tụy hơn, đồng thời ổn định đường huyết. Ngoài ra, nước nấu từ lá cây còn giúp thanh nhiệt, giải độc tốt. Cây thìa canh cũng hỗ trợ hạ huyết áp và ổn định miễn dịch.
2. Cây thìa canh dùng làm gì hay 7 tác dụng của cây thìa canh
Theo kinh nghiệm từ xưa để lại, cây thìa canh có rất nhiều công dụng. Hiện nay, khi khoa học phát triển, người ta nghiên cứu sâu hơn để chứng minh những tác dụng của cây thìa canh đối với người sử dụng. Dưới đây là các công dụng của cây thìa canh:
Hỗ trợ và tốt cho người đái tháo đường
Chính nhờ GS4 có trong cây thìa canh mà nó giúp tuyến tụy tiết nhiều dịch hơn, từ đó cơ thể có thể cân bằng đường trong máu một cách tự nhiên. Bên cạnh đó, cây thìa canh còn giúp giảm lượng cholesterol xấu trong cơ thể, cân bằng hệ miễn dịch và giảm cân.
Giảm cholesterol xấu trong cơ thể
Trong dây thìa canh có chất bổ trợ giúp giảm cholesterol xấu trong cơ thể. Mặc dù chỉ có một số ít nghiên cứu đồng ý với giả thuyết này, nhưng thí nghiệm trên chuột cho thấy dây thìa canh giảm cholesterol và chất béo trung tính.
Hệ miễn dịch luôn cân bằng
Các nghiên cứu trên chuột cho thấy dịch chiết của cây thìa canh tăng lượng myeloid và lymphoid trong hệ miễn dịch của chuột, từ đó giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Giảm cân cực tốt
Dịch chiết từ cây thìa canh giúp giảm cân và cải thiện các chỉ số liên quan đến bệnh mỡ trong cơ thể. Nghiên cứu trên chuột cho thấy dịch chiết từ cây thìa canh làm giảm lượng glucose, lipid, leptin, insulin, LDH, apolipoprotein B và giúp tăng nồng độ HDL cholesterol.
Lipid trong máu giảm
Cây thìa canh giúp tiêu thụ chất béo trong cơ thể và tăng khả năng chuyển hóa lipid. Ngoài ra, nó còn làm giảm lượng cholesterol trong cơ thể và ngăn ngừa tình trạng máu nhiễm mỡ.
Không cảm giác ngọt
Khi ăn cây thìa canh, cảm giác ngọt sẽ không còn nữa do Gurmarin trong cây thìa canh làm thần kinh không phân biệt được vị ngọt. Tuy nhiên, các vị khác vẫn bình thường.
Công dụng khác
Cây thìa canh còn được sử dụng để làm thuốc tiêu hóa, ngăn độc và còn giúp trị nọc độc rắn, giảm đau nhức xương, tê bì chân tay.
3. Trị bệnh tiểu đường bằng cây thìa canh như thế nào?
Cây thìa canh được biết đến như một phương pháp hỗ trợ điều trị tiểu đường hiệu quả. Các hoạt chất trong cây thìa canh giúp ổn định đường trong cơ thể và cần thiết cho việc điều trị tiểu đường.
Một số giáo sư, khoa học của các đại học y dược hàng đầu Ấn Độ đã tiến hành thử nghiệm dây thìa canh trên chuột. Kết quả cho thấy dịch chiết từ cây thìa canh giúp giảm lipid trong cơ thể, bao gồm cholesterol toàn phần, lipoprotein và triglyceride.
Tính đến thời điểm hiện tại, cây thìa canh được coi là phương pháp điều trị tiểu đường hiệu quả nhất. Nếu có ý định sử dụng cây thìa canh để hỗ trợ điều trị tiểu đường, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh liệu trình và lượng thuốc sử dụng một cách hợp lý.
Danh mục tham khảo:
- Bệnh tiểu đường có dùng được tam thất không
- 10 Bài thuốc chữa trị bệnh tiểu đường an toàn
- Những bệnh người cao tuổi thường gặp và cách phòng tránh
- 10 Tác dụng của củ tam thất
- tác dụng của cây cối xay
- Top 5 tác dụng của cây cà gai leo
4. Cách sử dụng cây thìa canh mang lại kết quả cao
Cây thìa canh có nhiều công dụng và hợp với nhiều người. Dưới đây là cách sử dụng cây thìa canh mang lại kết quả cao nhất theo khuyến nghị của các chuyên gia:
4.1 Liều lượng sử dụng
Dùng 60 đến 80g cây thìa canh khô nấu với 1500ml nước, uống nước này thay thế nước lọc trong ngày. Liệu trình điều trị từ 2 đến 6 tháng tùy tình trạng bệnh. Nếu có thời gian, bạn cũng có thể nấu thành trà.
4.2 Pha trà từ cây thìa canh
- Lấy 10g cây thìa canh cho vào ấm.
- Thêm một chút nước sôi vào tráng trà rồi gạn hết nước này đi.
- Sau đó chế nước sôi theo sở thích muốn trà đậm hay loãng của bạn. Ủ chừng 7 phút là có thể dùng được. Trà nên được dùng nóng sẽ ngon hơn.
Pha trà từ cây thìa canh dễ uống, không hề đắng như mướp đắng. Nếu có điều kiện, bạn cũng có thể sử dụng cùng với cây nở ngày đất để có công hiệu tốt hơn. Ngoài ra, hãy chú ý khi pha trà cây thìa canh và không để cây thìa canh khô qua đêm.
5. Những lưu ý quan trọng khi dùng cây thìa canh
Trước khi sử dụng cây thìa canh, hãy lưu ý những điều sau:
5.1 Người nên dùng cây thìa canh chữa bệnh
- Người đang bị tiểu đường
- Người đã bị tiểu đường và đang có dấu hiệu tăng đường huyết trở lại
- Người bị cao huyết áp
- Người bị ngộ độc có thể dùng cây thìa canh để đào thải độc tố
- Người đang cần giảm cân
5.2 Cây thìa canh không dùng cho ai?
- Mẹ bầu hoặc mẹ sau sinh đang cho con bú
- Trẻ em dưới 16 tuổi không được dùng
- Người đang bị đi ngoài phân lỏng
5.3 Cây thìa canh có an toàn không?
Cây thìa canh không có độc và rất an toàn cho người dùng. Hiện tại, chưa có thông tin về tác dụng phụ đặc biệt của cây thìa canh. Tuy nhiên, hãy chú ý không sử dụng quá liều hoặc để cây thìa canh khô qua đêm.
5.4 Tác dụng phụ của cây thìa canh (trường hợp hiếm)
Có trường hợp sau khi dùng cây thìa canh xong, người dùng có thể mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt. Điều này có thể xảy ra khi dùng quá liều hoặc dùng cây khi trong bụng chưa có gì. Bạn cũng có thể gặp tình trạng đầy bụng sau khi dùng nước sắc cây thìa canh trong một thời gian dài. Do đó, hạn chế dùng cây thìa canh khô và đun nóng lại trước khi dùng.
5.5 Dùng cây thìa canh khô tốt hơn hay dạng bào chế tốt hơn?
Dạng cây thìa canh khô không hề kém hiệu quả so với dạng bào chế. Người ta dùng dạng cây khô nhiều hơn dạng cao hay viên. Nếu có thể, hãy mua cây thìa canh cao để đảm bảo chất lượng và an toàn.
5.6 Tìm mua dây thìa canh ở đâu
Bạn nên mua cây thìa canh từ các địa chỉ uy tín, được nhiều người tin tưởng. Kiểm tra sản phẩm kỹ trước khi mua và ghi nhận ý kiến từ người đã sử dụng. Hạn chế mua sản phẩm từ những nơi không có nguồn gốc hoặc thông tin sản phẩm đầy đủ.
Kết luận, cây thìa canh là một loại cây có nhiều tác dụng hữu ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong điều trị tiểu đường. Tuy nhiên, nếu không thực sự am hiểu về cây thìa canh, bạn nên sử dụng dạng bào chế để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Tam thất Lào Cai khuyến nghị quý độc giả tham khảo chỉ dẫn của bác sĩ đông y để sử dụng có kết quả cao nhất.
