La Hán quả là một loại thảo dược phổ biến trong dân gian với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người. Với hương vị ngọt và tính ôn, quả La Hán có thể chế biến thành nước giải khát và có khả năng chữa bệnh rất tốt. Trong Đông y, quả La Hán được coi như "dược liệu thần" trong việc điều trị bệnh. Vậy công dụng của loại quả này thực sự như thế nào và cách sử dụng khoa học nhất? Hãy cùng khám phá qua bài viết dưới đây.
Tìm hiểu về La Hán Quả
Hiện nay, cây La Hán được trồng rộng rãi nhờ công dụng hiệu quả mà nó mang lại cho sức khỏe
La Hán quả trồng ở đâu?
Quả La Hán có nguồn gốc từ Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ và cả Việt Nam. Ở Việt Nam, Loại cây này được trồng nhiều trong y học. Cây La Hán quả trồng nhiều tại Quế Lâm, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc mỗi năm có thể thu hoạch đến 10,000 quả
Loại cây này còn có tên gọi "La Hán quả" bắt nguồn từ Trung Quốc, khi thời Đường võ thuật phát triển mạnh mẽ. Các vị đại sư thường sử dụng loại quả này để làm nước uống, từ đó tăng cường sức mạnh, sự dẻo dai và kéo dài tuổi thọ. Do đó, trong dân gian đã truyền tai nhau đặt tên cho loại quả này là "La Hán quả" với ý nghĩa có được sức mạnh như các vị La Hán.
Đặc điểm của La Hán quả
Quả La Hán có dạng tròn với đường kính từ 5 - 8cm. Vỏ của quả có màu xanh khi còn chưa chín và chuyển sang màu nâu sẫm khi chín, rất dễ vỡ. Khi chín, quả La Hán có mùi rất thơm và thường được sử dụng để hãm trà hoặc pha nước uống.
Quả La Hán có mùi thơm rất đặc trưng
Thành phần của La Hán
Trong La Hán quả, chúng ta có thể tìm thấy một số thành phần dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Gồm có:
- Đường hữu cơ như Fructose, Glucose...
- Chất ngọt: Mogrosid có trong quả La Hán cao hơn rất nhiều lần so với đường mía. Chất ngọt tự nhiên này không gây hại cho sức khỏe con người và rất thích hợp cho bệnh nhân mỡ máu, tiểu đường.
- Hợp chất Protein Monogrosvin.
- La Hán còn chứa 8 - 13% protein thực vật giúp cơ thể có thêm năng lượng để học tập và làm việc.
- La Hán cũng chứa nhiều vitamin C, các khoáng chất vi lượng như sắt, mangan, kẽm,... rất tốt cho sức khỏe.
- Hạt của La Hán chứa 41% acid béo tự nhiên, có lợi cho quá trình chuyển hóa chất béo và trao đổi chất ở con người
Tác dụng chữa bệnh của La Hán Quả
La Hán không chỉ là nước giải khát hàng ngày mà còn là một vị thuốc tuyệt vời trong Đông Y. Loại quả này có công dụng chữa bệnh rất hiệu quả cho nhiều bệnh như tiểu đường, béo phì, bệnh về đường hô hấp, lão hóa, bệnh tiết niệu... Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về công dụng chữa bệnh của loại quả này:
La Hán dành cho người béo phì, tiểu đường
Người bị bệnh tiểu đường và béo phì cần có chế độ ăn kiêng khắt khe đối với đường và đồ ngọt. Đường có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng và khó kiểm soát. Tuy nhiên, trong La Hán có chứa đường tự nhiên, ít calo, không tăng lượng đường trong máu của người bị tiểu đường.
La Hán sẽ là giải pháp tốt giúp cơ thể được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết mà không gây béo phì. Vị ngọt thanh mát gấp 300 lần lượng đường trong mía sẽ đáp ứng mọi nhu cầu về đường của cơ thể mà vẫn đảm bảo sức khỏe.
Xem thêm: Bệnh tiểu đường có dùng được tam thất không?
Hỗ trợ điều trị bệnh lý về hô hấp
La Hán có tính mát, ngọt thanh, trong Đông Y nó thường được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc chữa các bệnh như viêm họng, mất tiếng, viêm phế quản, ho khan, viêm dây thanh quản... Ngoài ra, loại quả này còn có tính kháng khuẩn, trị viêm tốt, giúp vết thương mau chóng hồi phục. Sau khi khỏi bệnh, bạn có thể dùng quả La Hán thường xuyên để ngăn ngừa bệnh lý tái phát.
Ngăn ngừa lão hóa sớm
La Hán có nhiều hoạt chất có lợi cho cơ thể và có công dụng ngăn ngừa quá trình oxy hóa. Oxy hóa có thể gây ra lão hóa sớm, rối loạn nội tiết, từ đó gây ra những bệnh lý nghiêm trọng cho cơ thể. Đặc biệt với phụ nữ, lão hóa sớm khiến làn da nhăn nheo, kinh nguyệt không đều, tóc rụng sớm và suy giảm sinh lý. La Hán có thể hỗ trợ bạn ngăn ngừa trạng thái này. Dùng loại quả này thường xuyên sẽ giúp cơ thể chống lại tác nhân xấu, trẻ hóa làn da và tăng cường sinh lực.
Thanh nhiệt giải độc, mát gan
Nhiệt trong cơ thể có thể khiến cơ thể bị nổi mụn, phát ban. Một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng này là do thói quen sinh hoạt không khoa học, chế độ ăn uống không hợp lý khiến độc tố tích tụ trong gan. La Hán có tính ôn, thanh nhiệt giải độc gan tốt. Dùng La Hán quả nấu nước uống trong mùa hè sẽ giúp bạn phòng ngừa mụn nhọt, mẩn ngứa, mụn trứng cá do nhiệt trong cơ thể.
Đối với người thường xuyên uống rượu bia, La Hán cũng có thể được sử dụng để thải độc gan. Kiên trì sử dụng loại quả này sẽ mang đến cho bạn làn da láng mịn, bài trừ táo bón và có một sức khỏe tốt.
Cách sử dụng của La Hán Quả
Có rất nhiều cách chế biến quả La Hán khác nhau, mỗi cách pha chế sẽ có một công dụng riêng. Vì vậy, tùy thuộc vào khẩu vị và mục đích chữa bệnh mà bạn có thể lựa chọn một trong số các cách pha chế sau:
Cách nấu nước La Hán
Trà La Hán không quá phức tạp và nguyên liệu cũng rất dễ tìm. Bạn có thể tham khảo cách nấu sau:
- Chọn quả La Hán lớn, khi lắc nghe tiếng kêu và có vỏ màu nâu sậm sáng bóng. Nếu quả kêu thì rất có khả năng ruột rỗng hoặc đã bị hư thối.
- Rửa sạch quả La Hán qua 3 - 4 lần nước. Sau đó, dùng dao hoặc tay loại bỏ hết lớp lông trên vỏ La Hán.
- Thái nhỏ quả La Hán thành từng phần nhỏ. Dùng dao bổ La Hán làm 4 - 5 phần tùy thuộc vào kích thước của quả hoặc bạn cũng có thể dùng tay bóp nát quả rồi cho vào nồi nước. Có thể dùng cả quả hoặc bỏ vỏ đều được.
- Đổ nước đun sôi vào nồi chứa quả La Hán. Nhiệt độ nước ở khoảng 70 độ Celsius là hợp lý. Không nên dùng nước nhiệt độ quá cao có thể làm mất đi dưỡng chất có trong quả La Hán.
Một quả La Hán có thể pha với 1.5 - 2 lít nước tùy khẩu vị của bạn. Ngoài ra, bạn cũng có thể đun sôi quả La Hán để nhanh chóng sử dụng.
Nấu trà La Hán và hoa cúc
Nguyên liệu cần chuẩn bị: 1 quả La Hán đã chín, 25g hoa cúc. Trà hoa cúc La Hán có công dụng giải nhiệt mùa hè rất tốt, sáng mắt và hỗ trợ tiêu hóa.
Cách thực hiện gồm các bước như sau:
- Rửa sạch La Hán và hoa cúc. Sau đó, thái La Hán thành lát mỏng.
- Cho La Hán đã thái mỏng vào nồi và đổ 1.5 - 2 lít nước tinh khiết vào. Đun với lửa nhỏ trong khoảng 30 - 45 phút. Khi nước sôi, thả hoa cúc vào và đun thêm 10 phút nữa thì tắt bếp.
- Để nước nguội sau đó dùng lưới lọc để loại bỏ cặn, lấy phần nước trà trong. Trà hoa cúc La Hán có thể uống nóng hoặc để lạnh đều được. Nếu ở mùa hè, bạn nên bảo quản trà trong ngăn mát để tránh bị ôi thiu.
Ngâm rượu La Hán
Rượu La Hán thường được cánh mày râu ưa chuộng hơn cả. Rượu La Hán giúp bồi bổ khí huyết, mát gan, đôi khi còn được sử dụng để xoa bóp nếu bị đau nhức chân tay. Nguyên liệu cần chuẩn bị: Quả La Hán khô từ 7 - 10 quả, 5 - 7 lít rượu trắng, bình thủy tinh.
Cách chế biến gồm các bước sau:
- Quả La Hán được phơi khô. Sau đó, loại bỏ vỏ chỉ lấy phần ruột.
- Bỏ phần ruột vào lọ thủy tinh. Sau đó, đổ rượu sao cho ngập tất cả phần La Hán có trong bình.
- Đậy kín bình rượu để không bị bay hơi. Rượu ngâm 8 - 9 tháng là có thể sử dụng được.
Uống La Hán quả nhiều có tốt không?
Rất nhiều gia đình đã chế biến quả La Hán thành các loại nước giải khát và uống hàng ngày. Không thể phủ nhận những công dụng kỳ diệu mà La Hán đem lại cho con người như nhuận phế lợi hầu, khí huyết lưu thông, nhuận tràng, mát gan... Tuy nhiên, theo các nghiên cứu y khoa, con người không nên lạm dụng dược liệu nếu bạn thuộc những trường hợp sau:
- Người có thể chất hàn: Thích ấm, sợ lạnh, đại tiện lỏng, rêu lưỡi trắng, chân tay lạnh không nên lạm dụng La Hán. Bởi La Hán có tính ôn, mát nếu bạn thuộc thể hàn sẽ nảy sinh các tác dụng phụ không mong muốn.
- Người đái tháo đường, tiểu đường nên cân đối việc sử dụng La Hán hợp lý, khoa học.
Vậy uống bao nhiêu quả La Hán một ngày thì hợp lý? Các bác sĩ khuyên rằng: người bình thường một ngày chỉ nên uống từ 1 - 2 quả để sắc lấy nước uống là tốt nhất.
Ai nên sử dụng quả La Hán?
La Hán quả pha trà thanh nhiệt mát gan rất tốt cho những ngày hè oi bức. Có thể nói đây là thức uống quen thuộc tại nhiều gia đình. Tuy nhiên, có nhiều người băn khoăn rằng: "Trẻ em có uống được nước quả La Hán không?" hay "Bà bầu có nên dùng quả này không?"
Đối tượng có thể sử dụng quả La Hán
Theo các bác sĩ, La Hán quả thích hợp dùng cho các đối tượng sau:
- Người bình thường có nhu cầu giải khát với nước quả La Hán.
- Người có bệnh tiểu đường, béo phì đều sử dụng được.
- Quả La Hán lành tính, giải nhiệt có thể dùng chữa bệnh: ho gà, viêm họng, hen suyễn, táo bón, viêm phế quản.
- Người có các bệnh lý về đường hô hấp rất thích hợp dùng quả này.
- Người có bệnh ho lao muốn điều trị dứt điểm.
- Người gầy gò, có sức đề kháng yếu, khí huyết hao tổn.
- Người có bệnh huyết áp thấp, thiếu máu đều sử dụng được quả La Hán.
- Trẻ em trên 6 tuổi có thể sử dụng La Hán. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng.
Những đối tượng nên cân nhắc sử dụng quả La Hán
Bên cạnh những lợi ích tốt mà loại quả này mang lại cho sức khỏe, bạn cũng nên hết sức cẩn trọng khi sử dụng dược liệu này. Một số đối tượng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng quả La Hán:
- Phụ nữ đang cho con bú.
- Phụ nữ mang thai.
- Trẻ em.
- Người mẫn cảm với các thành phần của La Hán.
Xem thêm: những ai không nên dùng tam thất
Lưu ý khi sử dụng quả La Hán
Nếu bạn yêu thích thức uống thơm ngon từ La Hán, hãy lưu ý những điều sau để đem lại lợi ích tốt nhất cho sức khỏe:
- Nếu bạn đang điều trị bệnh và phải sử dụng thuốc, hãy hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng quả La Hán. Vì thành phần của quả La Hán có thể tương tác với thuốc bạn đang dùng và gây ra tác dụng không mong muốn.
- Chỉ sử dụng quả này cho phụ nữ có thai và cho con bú khi có chỉ định của bác sĩ.
- Nếu bạn có cơ thể hàn, hạn chế việc sử dụng La Hán.
- Loại quả này nên phơi khô để dễ bảo quản hơn. Cất giữ ở nơi thoáng mát với nhiệt độ trung bình 30 độ C.
Trên đây là toàn bộ thông tin về La Hán - một loại quả có công dụng kỳ diệu cho sức khỏe con người. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ có ích với bạn đọc.