Đời sống hiện đại và áp lực công việc hàng ngày đã khiến cho nhiều nam giới gặp phải vấn đề hiếm muộn nam, không chỉ ảnh hưởng đến thành công trong việc sinh con mà còn cả đến tinh thần và sự tự tin của họ. Hiếm muộn nam là gì và làm thế nào để chẩn đoán và điều trị? Trong bài viết này, cửa hàng Tam thất bắc sẽ phân tích cơ bản tình trạng nói trên.
Hiếm muộn nam là gì?
Hiếm muộn nam là tình trạng nam giới trong độ tuổi sinh sản, có đời sống tình dục bình thường nhưng không thể có con theo cách tự nhiên. Hiếm muộn ở nam thường được chia thành 2 loại:
Nguyên phát: Đây là trường hợp các cặp vợ chồng chưa từng có con dù có quan hệ tình dục thường xuyên và không sử dụng biện pháp tránh thai nào trong vòng 1 năm.
Thứ phát: Trường hợp này là khi các cặp vợ chồng từng có thai hoặc có con nhưng sau đó quan hệ tự nhiên không sử dụng biện pháp tránh thai nhưng vẫn không thể có con.
Theo Tổng giám đốc WHO - Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus: "Ước tính trên toàn cầu, cứ 6 người thì có 1 người bị ảnh hưởng tình trạng vô sinh ở một thời điểm nào đó trong đời, bất kể họ sống ở đâu và sở hữu những tài nguyên nào".
Nguyên nhân gây hiếm muộn nam
Theo ThS.BS Lê Đăng Khoa, hiếm muộn nam có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Tinh trùng bất thường: Các trường hợp tinh trùng bất thường như không có tinh trùng, tinh trùng yếu,... Tinh trùng cần phải đạt số lượng và chất lượng tốt để có khả năng thụ tinh.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Bệnh lý giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng giãn ra của các tĩnh mạch dẫn máu đi tinh hoàn, gây ứ trệ máu ở tinh hoàn. Điều này có thể dẫn đến việc bị thiếu oxy và ảnh hưởng đến tinh trùng.
Bệnh lý nhiễm trùng: Viêm tinh hoàn, viêm mào tinh hay các bệnh lây truyền qua đường tình dục như giang mai, lậu, HIV... có thể gây ảnh hưởng đến chất lượng và việc sản xuất tinh trùng.
Vấn đề xuất tinh: Xuất tinh ngược dòng là tình trạng tinh dịch đi ngược lại vào trong cơ thể thay vì ra khỏi dương vật. Điều này có thể xảy ra do các dây thần kinh hoạt động không hiệu quả, gây cản trở việc xuất tinh và làm giảm khả năng thụ tinh.
Kháng thể kháng tinh trùng: Đây là một trong những kháng thể miễn dịch đặc hiệu của cơ thể. Kháng thể này chỉ xuất hiện khi có sự tiếp xúc của tinh trùng trong cơ thể và gây phản ứng miễn dịch.
U bướu hoặc ung thư: Khối u hoặc ung thư cũng có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản nam.
Tinh hoàn ẩn: Trong quá trình phát triển thai nhi, có trường hợp 1 hoặc cả 2 tinh hoàn không di chuyển xuống phần bìu. Điều này làm giảm khả năng sinh sản của nam giới.
Mất cân bằng nội tiết tố: Mất cân bằng nội tiết tố có thể làm giảm khả năng sinh sản nam giới, như sự giảm nồng độ testosterone.
Khiếm khuyết ống dẫn tinh: Chấn thương hoặc các xơ nang phát triển có thể làm tắc ống dẫn tinh.
Khiếm khuyết nhiễm sắc thể: Một số rối loạn di truyền có thể gây ra sự phát triển bất thường của cơ quan sinh sản nam giới.
Vấn đề trong quan hệ tình dục: Rối loạn cương dương, trở ngại tâm lý khi giao hợp, không đạt cực khoái... có thể làm cản trở việc quan hệ tình dục và giảm khả năng mang thai.
Các nguyên nhân khác: Một số loại thuốc, tác động từ các ca phẫu thuật, yếu tố môi trường và lối sống cũng có thể gây ảnh hưởng đến hiếm muộn nam.
Dấu hiệu hiếm muộn nam
Các dấu hiệu cảnh báo hiếm muộn nam bao gồm không thể mang đến khả năng thụ thai với người phụ nữ. Các dấu hiệu khác như sưng đau tinh hoàn, đau khi giao hợp hoặc xuất tinh, tinh trùng có màu bất thường, tinh dịch có máu... cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe sinh sản của nam giới.
Phương pháp chẩn đoán hiếm muộn ở nam giới
Để chẩn đoán hiếm muộn nam, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và làm một số xét nghiệm và siêu âm cơ bản. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
Xét nghiệm tinh dịch đồ: Xét nghiệm này giúp đánh giá chất lượng tinh trùng.
Xét nghiệm miễn dịch: Loại trừ các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Xét nghiệm nội tiết: Đánh giá chức năng sinh sản và các bệnh lý liên quan.
Xét nghiệm nước tiểu sau xuất tinh: Kiểm tra tinh trùng trong nước tiểu.
Xét nghiệm di truyền: Phát hiện các bất thường di truyền gây hiếm muộn nam.
Siêu âm tinh hoàn: Kiểm tra và đánh giá tình trạng tinh hoàn.
Hiếm muộn nam có chữa được không?
Có nhiều phương pháp điều trị hiếm muộn nam, bao gồm cả phẫu thuật và sử dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản. Kỹ thuật vi phẫu micro-TESE là một trong những tiến bộ trong điều trị vô sinh nam, giúp tìm tinh trùng cho nam giới vô sinh và mở ra cơ hội làm cha cho họ. Có nhiều phương pháp điều trị khác nhau cho hiếm muộn nam, tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể của vấn đề. Dưới đây là một số kỹ thuật chữa hiếm muộn nam phổ biến:
Điều chỉnh lối sống: Điều chỉnh lối sống là một phần quan trọng trong việc điều trị hiếm muộn nam. Điều này bao gồm việc giảm stress, ngừng hút thuốc, hạn chế uống rượu, tập thể dục đều đặn và duy trì cân nặng lành mạnh.
Chế độ ăn uống: Ăn uống cân đối và giàu chất dinh dưỡng có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng. Một số loại thực phẩm được cho là có lợi cho sức khỏe sinh sản nam như các loại hạt, rau xanh, trái cây, cá hồi, thịt gà, và sữa sản phẩm từ sữa chua không đường.
Thuốc điều trị: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để điều trị các vấn đề liên quan đến tinh trùng, như tăng cường sản xuất tinh trùng hoặc điều chỉnh hormone.
Cải thiện sức khỏe tổng thể: Các vấn đề sức khỏe tổng thể như bệnh tiểu đường, bệnh tuyến giáp, và các vấn đề tuyến tiền liệt cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản nam. Điều trị hiệu quả cho những vấn đề này có thể giúp cải thiện khả năng sinh sản.
Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể được xem xét, đặc biệt là khi vấn đề gây ra bởi các tắc nghẽn hoặc tổn thương vật lý.
Kỹ thuật trợ giúp sinh sản (ART): Đối với những người có vấn đề nghiêm trọng về tinh trùng, các kỹ thuật như Intrauterine Insemination (IUI) hoặc In vitro fertilization (IVF) có thể được sử dụng để giúp phối hợp thai.
Tuy nhiên, việc xác định nguyên nhân cụ thể của vấn đề là quan trọng nhất để chọn lựa phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Đề nghị tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để có sự tư vấn và điều trị chính xác.
Biện pháp phòng ngừa hiếm muộn ở nam
Để phòng ngừa hiếm muộn nam, nam giới cần quan tâm và chăm sóc sức khỏe sinh sản của mình. Ngoài ra, thay đổi thói quen sinh hoạt đồng thời tránh những yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng ma túy, tăng cường vận động, tránh căng thẳng và duy trì cân nặng hợp lý cũng rất quan trọng.
Xem thêm cách quản lý cân nặng cá nhân: