Bệnh thân chung động mạch là gì?
Bệnh thân chung động mạch (Truncus Arteriosus) là một dạng bệnh tim bẩm sinh hiếm gặp. Khi mắc bệnh này, chỉ có một mạch máu duy nhất dẫn máu ra khỏi tim, trong khi bình thường, có hai mạch máu riêng biệt dẫn máu ra khỏi tim. Một đặc điểm nổi bật của bệnh thân chung động mạch là sự xuất hiện của một lỗ thông giữa hai tâm thất, gọi là thông liên thất. Tình trạng này làm cho máu giàu oxy và máu nghèo oxy không được phân ly, gây ra những vấn đề nghiêm trọng về tuần hoàn. May mắn thay, phẫu thuật sửa chữa bệnh thân chung động mạch thường mang lại kết quả tốt, đặc biệt khi được thực hiện trong 2 tháng đầu đời.
Hình ảnh tim bị thân chung động mạch
Các dấu hiệu của bệnh thân chung động mạch
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thân chung động mạch thường xuất hiện trong những ngày đầu đời của trẻ. Một số dấu hiệu phổ biến bao gồm da xanh tím, ăn kém, tim đập mạnh, cáu gắt, ngủ nhiều, chậm phát triển, khó thở và thở nhanh. Nếu con bạn có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây, hãy liên hệ với bác sĩ:
- Da xanh tím
- Ăn kém
- Chậm tăng cân
- Ngủ nhiều
Ngoài ra, nếu con bạn gặp nhịp thở nhanh, nông và nặng nề, da xanh tím hoặc mất ý thức, hãy tìm đến cấp cứu ngay lập tức. Đây là những dấu hiệu cảnh báo về tình trạng khẩn cấp.
Nguyên nhân gây ra bệnh thân chung động mạch
Bệnh thân chung động mạch xảy ra trong quá trình phát triển tim của thai nhi. Tuy nhiên, đến nay, nguyên nhân cụ thể gây bệnh này vẫn chưa được tìm ra trong hầu hết các trường hợp. Hiểu về cấu trúc và chức năng bình thường của tim là điều rất hữu ích để hiểu rõ hơn về các khuyết tật của bệnh thân chung động mạch.
Tim là một cơ quan có bốn buồng. Các van trong tim điều khiển dòng máu chảy, mở và đóng để đảm bảo máu chảy theo hướng chính xác. Bốn buồng tim bao gồm tâm nhĩ phải, tâm thất phải, tâm nhĩ trái và tâm thất trái. Trong quá trình phát triển bình thường của tim, mạch máu lớn dẫn ra khỏi tim sẽ chia đôi thành hai phần. Một phần sẽ trở thành phần dưới của động mạch chủ, được gắn vào tâm thất trái. Phần còn lại sẽ trở thành phần dưới của động mạch phổi, được gắn vào tâm thất phải. Cùng lúc đó, tâm thất được phân tách thành hai phần bằng vách ngăn.
Tuy nhiên, ở trẻ mắc bệnh thân chung động mạch, mạch máu lớn không chia đôi thành hai mạch máu riêng. Thông thường, các van điều khiển lượng máu từ tâm thất sang động mạch thân chủ bị khiếm khuyết, làm cho máu chảy ngược về tim. Đây là nguyên nhân gây ra sự hỗn hợp của máu giàu oxy và máu không oxy trong cơ thể.
Yếu tố nguy cơ mắc bệnh thân chung động mạch
Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể góp phần vào việc mắc bệnh thân chung động mạch, bao gồm:
- Nhiễm siêu vi trong thai kỳ: Nếu phụ nữ mang thai mắc bệnh sởi hay nhiễm siêu vi khác, nguy cơ mắc bệnh thân chung động mạch ở trẻ sẽ tăng.
- Kiểm soát bệnh tiểu đường kém trong thời kỳ mang thai: Bệnh tiểu đường không được quản lý tốt có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh thân chung động mạch, bao gồm các khuyết tật về tim.
- Một số loại thuốc dùng trong thời kỳ mang thai: Nhiều loại thuốc không được khuyến cáo sử dụng trong thời kỳ mang thai vì những nguy cơ tiềm ẩn đối với thai nhi.
- Một số rối loạn nhiễm sắc thể: Trẻ em có hội chứng DiGeorge có nguy cơ gia tăng mắc bệnh thân chung động mạch. Những tình trạng này là do một nhiễm sắc thể thừa hoặc khiếm khuyết.
- Hút thuốc trong thời kỳ mang thai: Tiếp tục hút thuốc lá trong khi mang thai làm tăng nguy cơ bé sẽ được sinh ra với một khuyết tật tim.
Các phương pháp điều trị bệnh thân chung động mạch
Chẩn đoán
Việc chẩn đoán bệnh thân chung động mạch thường được tiến hành trong những ngày đầu sau khi trẻ chào đời. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm và kiểm tra để đánh giá tình trạng tim và các thông số sức khỏe khác của trẻ. Một số phương pháp chẩn đoán bao gồm siêu âm tim và X-quang ngực.
Điều trị
Đối với trẻ sơ sinh mắc bệnh thân chung động mạch, phẫu thuật là một phương pháp điều trị hiệu quả. Thông thường, phẫu thuật được thực hiện trong vòng vài tuần sau khi trẻ chào đời. Phẫu thuật sẽ tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của trẻ, bao gồm đóng lỗ thông liên thất, tách phần trên của động mạch phổi từ mạch máu lớn duy nhất, cấy ghép ống dẫn và van để tạo ra động mạch phổi mới hoàn chỉnh và tái thiết lại mạch máu lớn và động mạch chủ. Sau phẫu thuật, trẻ sẽ cần được theo dõi và chăm sóc theo dõi suốt đời để đảm bảo sức khỏe tim.
Ngoài phẫu thuật, một số thuốc cũng có thể được sử dụng để cải thiện sức khỏe tim của trẻ trước khi phẫu thuật. Thuốc lợi tiểu và thuốc tăng co bóp cơ tim là những ví dụ điển hình.
Thay đổi lối sống và biện pháp tự khắc phục
Chăm sóc một em bé mắc bệnh tim nghiêm trọng như bệnh thân chung động mạch có thể gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, có một số chiến lược có thể giúp làm cho quá trình này dễ dàng hơn. Đầu tiên, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè. Đồng thời, ghi lại tình trạng sức khỏe của em bé để theo dõi chẩn đoán, thuốc, phẫu thuật và các thủ thuật khác. Việc này có thể giúp bạn và bác sĩ hiểu rõ hơn về lịch sử sức khỏe và sẽ hữu ích cho việc chăm sóc sức khỏe của bé trong tương lai.
Ngoài ra, hãy nói ra những vấn đề bạn quan tâm. Nếu có các hoạt động bị hạn chế, khuyến khích con của bạn tham gia vào các mục tiêu khác thay vì tập trung vào những gì chúng không thể làm được. Nếu có các vấn đề khác liên quan đến sức khỏe của con bạn, hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ.
Xem thêm: tác dụng của tam thất đối với người mắc các bệnh về tim, huyết áp
Phòng chống bệnh thân chung động mạch
Trong hầu hết các trường hợp, bệnh thân chung động mạch không thể ngăn ngừa được. Tuy nhiên, nếu bạn có tiền sử gia đình mắc bệnh tim hoặc đã có con bị khuyết tật tim bẩm sinh, bạn có thể cân nhắc thảo luận với các chuyên gia về di truyền và bác sĩ tim mạch để có sự tư vấn trước khi quyết định về việc mang thai.
Nếu bạn đang suy nghĩ về việc mang thai, hãy đảm bảo bạn đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa như tiêm phòng trước khi mang thai, tránh sử dụng thuốc nguy hiểm và dùng acid folic. Ngoài ra, nếu bạn là phụ nữ mắc bệnh tiểu đường, hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn về quản lý bệnh trong thời kỳ mang thai.
Việc phát hiện và điều trị bệnh thân chung động mạch sớm là rất quan trọng để tránh những hậu quả nguy hiểm. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào của bệnh, hãy đi khám để được chuẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cửa hàng Tam Thất Bắc kính chúc quý khách sức khỏe!